12 μέτρα άμεσης δράσης για τη Δυτική Μακεδονία παρουσίασε ο Κ. Χατζηδάκης- Διαμαρτυρίες και επεισόδια
Τις θέσεις της κυβέρνησης για τη μετάβαση της περιοχής, ανακοίνωσαν ο Υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης και ο Υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης σε ημερίδα στην Πτολεμαίδα το μεσημέρι του Σαββάτου. Η ημερίδα σημαδεύτηκε από επεισόδια μεταξύ των αστυνομικών δυνάμεων και των διαδηλωτών πριν την έναρξη της εκδήλωσης, όταν δεν τους επετράπη αρχικά, η είσοδος στην εκδήλωση, κάτι που έγινε όμως όταν ηρέμησαν τα πνεύματα.
Κατά την έναρξη της εκδήλωσης ο Πρόεδρος του δικτύου Ενεργειακών δήμων της χώρας, δήμαρχος Φλώρινας Βασίλης Γιαννάκης ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ, Γιώργος Αδαμίδης, ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο περιφερειακό συμβούλιο Θόδωρος Καρυπίδης, η περιφερειακή σύμβουλος και επικεφαλής της παράταξης ΕΛΠΙΔΑ Γεωργία Ζεμπιλιάδου κατήγγειλαν τη διαδικασία και αποχώρησαν ενώ οι δύο βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Καλλιόπη Βέττα από την Κοζάνη και Πέτη Πέρκα από την Φλώρινα εισήλθαν στην αίθουσα και κατήγγειλαν τα επεισόδια.
12 μέτρα άμεσης δράσης για τη Δυτική Μακεδονία παρουσίασε ο Κ. Χατζηδάκης
Τα 12 μέτρα άμεσης δράσης για τη Δυτική Μακεδονία παρουσίασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, στην ημερίδα για τη «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας», που διοργάνωσε η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Ο κ. Χατζηδάκης εξήγησε τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση προωθεί την απολιγνιτοποίηση. Σημείωσε πως η διήμερη επίσκεψή του στη Δυτική Μακεδονία έχει ως στόχο τον ειλικρινή και εποικοδομητικό διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες, τους φορείς και τους εργαζόμενους, ώστε να ακούσει τις απόψεις τους σχετικά με την απολιγνιτοποίηση και το μέλλον της περιοχής.
«Αυτή η περιοχή μπορεί να έχει μέλλον και θα έχει σίγουρα μέλλον και μετά το λιγνίτη. Και το μέλλον αυτό θα το χτίσουμε όλοι μαζί! Είναι δέσμευση του πρωθυπουργού, είναι δέσμευση της κυβέρνησης και είναι υποχρέωσή μας απέναντι στους πολίτες αυτής της ακριτικής ελληνικής περιφέρειας», τόνισε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Αναλυτικά η ομιλία του Κ. Χατζηδάκη
«Κυρίες και κύριοι,
Δεν είμαστε καταδικασμένοι να συμφωνούμε, είμαστε όμως υποχρεωμένοι να συζητάμε δημοκρατικά και ελεύθερα, ιδίως για ζωτικής σημασίας θέματα, όπως είναι το μέλλον μιας ολόκληρης Περιφέρειας. Η κυβέρνηση κάλεσε ως όφειλε όλους τους εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας, δημάρχους, βουλευτές, για να καταθέσουν τις απόψεις τους. Κανένας δεν έχει θέσει περιορισμούς στο διάλογο. Όμως, ορισμένοι αποφάσισαν να μην το κάνουν, ίσως να μην είχαν τι να πουν. Μέχρι το μεσημέρι ξέραμε ότι θα έρθουν για να μιλήσουν. Αντ’ αυτού, ήρθαν για να καταγγείλουν και στη συνέχεια να αποχωρήσουν χωρίς να καταθέσουν καμία πρόταση.
Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα σε αυτούς που ανήκουν στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα παριστάνουν τους εισαγγελείς. Φαίνεται ότι προσπαθούν να ξεχάσουν ότι έφεραν τη ΔΕΗ σε τέτοια κατάσταση, ώστε αναγκαστήκαμε να πάρουμε μέτρα εκτάκτου ανάγκης το καλοκαίρι για να αποφύγουμε την κατάρρευσή της. Αν δεν το είχαμε κάνει, δεν θα είμασταν σήμερα εδώ να συζητάμε. Δεν θα υπήρχε ούτε απολιγνιτοποίηση, ούτε ΔΕΗ! Όσοι λοιπόν έχουν επιχειρήματα ας έρθουν να τα καταθέσουν, αντί να αναλώνονται σε επικοινωνιακά σόου!
Ξεκινώ τώρα με το θέμα που θα μας απασχολήσει σήμερα. Γιατί προχωράμε στην απολιγνιτοποίηση;
Το κάνουμε κατ’ αρχήν για προφανείς περιβαλλοντικούς λόγους. Η κυβέρνηση έχει μια πράσινη ατζέντα που έχει ήδη εξηγηθεί εκτενώς. Το κάνουμε όμως και για λόγους οικονομικούς. Διότι ο λιγνίτης έχει πάψει εδώ και χρόνια να είναι το διαμάντι της ΔΕΗ και έχει αντίθετα μεταμορφωθεί σε βαρίδι.
Καθώς, ως αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής τάσης για τη μετάβαση σε μια φιλικότερη στο περιβάλλον οικονομία, η ΔΕΗ ζημιώνεται έντονα από τις αυξημένες τιμές για τα δικαιώματα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα:
- Κατά 200 εκατ. ευρώ το 2018,
- Άλλα 300 εκατ. ευρώ το 2019,
- Και, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, ακόμη περισσότερα το 2020!
Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε αυτό το κόστος. Αυτό ενισχύεται από την ίδια τη δραματική οικονομική κατάσταση στην οποία βρέθηκε η ΔΕΗ, η οποία επιτάσσει να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Η επιχείρηση, στην κατάσταση που βρέθηκε, δεν μπορεί να σηκώνει ένα βάρος 300 ή και παραπάνω εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο! Αν μας ενδιαφέρει πραγματικά η ΔΕΗ και η ευστάθεια του συστήματος ηλεκτρισμού της χώρας, αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αντιληφθούμε!
Άλλωστε όσοι σήμερα δήθεν εκπλήσσονται με την απολιγνιτοποίηση θα έχουν- ή θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι αυτή η συζήτηση- θέλαμε δεν θέλαμε- είχε ήδη ξεκινήσει. Ειδικά δεδομένου του γεγονότος ότι η λιγνιτική παραγωγή των μονάδων μειώθηκε από τις 30.000 γιγαβατώρες σε 10.000 γγαβατώρες την τελευταία δεκαετία.
Και το γεγονός ότι ο λιγνίτης δεν είναι πλέον κερδοφόρος, πιστοποιείται και από την αποτυχία της προσπάθειας της προηγούμενης κυβέρνησης να πουλήσει λιγνιτικές μονάδες. Δυο φορές προσπάθησε, μάλιστα τη δεύτερη χωρίς «κατώφλι». Ακόμα κι έτσι όμως, κανείς ιδιώτης δεν ενδιαφέρθηκε επειδή ο λιγνίτης είναι ζημιογόνος
Συνεπώς, δεν ξυπνήσαμε ένα πρωί και είπαμε «ας πάμε στη Δυτική Μακεδονία να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής των ανθρώπων», ανακοινώνοντας δια του πρωθυπουργού την απολιγνιτοποίηση. Την προωθούμε:
- Διότι είναι ανάγκη των καιρών.
- Διότι είναι η μόνη επιλογή που θα διασφαλίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών αλλά και της ίδιας της ΔΕΗ.
- Με προσοχή να μην υπάρξουν δυσμενείς συνέπειες.
- Και με ένα πρόγραμμά για ένα νέο και δίκαιο μοντέλο ανάπτυξης που θα οδηγήσει σε περισσότερο πλούτο και διατηρήσιμες θέσεις εργασίας για τους κατοίκους της περιοχής.
Ξεκινάω με όσα έχουν ήδη γίνει. Πρώτον, ο υφυπουργός ο κ. Θωμάς επισκέφθηκε ήδη τη Δυτική Μακεδονία τον περασμένο Σεπτέμβριο, αμέσως μετά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, και είχε έναν ειλικρινή και εποικοδομητικό διάλογο με την τοπική κοινωνία, τότε που δεν είχαν αποφασιστεί τα επικοινωνιακά σόου. Είμαστε από τότε- και εγώ ο ίδιος- σε στενή και συνεχή επαφή με τις τοπικές κοινωνίες, τους φορείς και τους εργαζομένους.
Δεύτερον, ανακοινώσαμε το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα στο οποίο εξειδικεύεται η στρατηγική μας για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ σε ποσοστό 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2030. Το ΕΣΕΚ προβλέπει πράσινες επενδύσεις της τάξης των 44 δισ. ευρώ σε μια δεκαετία. Στις επενδύσεις αυτές η περιοχή μπορεί- ή μάλλον επιβάλλεται- να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο. Χθες μαζί με τη ΓΕΝΟΠ πέρασα μέσα από τις διαδηλώσεις, μίλησα με τους εργαζόμενους. Αυτό είναι το ήθος αυτής της κυβέρνησης και γι’ αυτό αποφασίσαμε να έρθομε και να συμμετέχουμε σε αυτό το συνέδριο.
Τρίτον, στο ΕΣΕΚ περιλαμβάνεται αναλυτικό και σαφές χρονοδιάγραμμα για την απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων που προβλέπει το 5ετές business plan της ΔΕΗ. Το οποίο συμβαδίζει απόλυτα και με την τελευταία Μελέτη Επάρκειας Ισχύος του ΑΔΜΗΕ μέχρι το 2030. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε μεριμνήσει ώστε η απόσυρση των μονάδων να γίνει κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος και η ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας.
Τέταρτον, επιστρατεύσαμε σε αυτή την προσπάθεια μία σειρά διεθνών οργανισμών με εμπειρία και τεχνογνωσία στη μετάβαση περιοχών σε καινούρια αναπτυξιακά μοντέλα. Είναι σήμερα εδώ η Παγκόσμια Τράπεζα. Από την οποία ζητήσαμε να επιταχύνει τους ρυθμούς της στην εκπόνηση της μελέτης για τη Δυτική Μακεδονία που της είχε ζητηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Θα πάρουμε μία γεύση των συμπερασμάτων αυτή της μελέτης σήμερα.
Είναι όμως σήμερα εδώ και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, οι οποίες θα συνεισφέρουν με πόρους και τεχνογνωσία. Είναι και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία με το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης που ανακοίνωσε θα υποστηρίξει επενδύσεις για την ανάπτυξη της περιοχής για τις οποίες θα σας μιλήσω σε λίγο.
Δεν καλέσαμε όλους αυτούς τους οργανισμούς για λόγους δημοσίων σχέσεων. Αντίθετα, κάνουμε τα πάντα, ό,τι περνάει από το χέρι μας να διασφαλίσουμε ότι η μετάβαση θα γίνει με ένα σωστά σχεδιασμένο και δίκαιο τρόπο για τις περιοχές που επηρεάζονται. Το να μην μείνει κανένας πίσω είναι βασικό μας μέλημα.
Πέμπτον, συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη διυπουργική επιτροπή για την απολιγνιτοποίηση, η οποία έχει ως κύριο αντικείμενο την εκπόνηση μέχρι τον Ιούνιο του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης, του Master Plan, το οποίο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση προκειμένου να ενσωματώσει και τις δικές σας προτάσεις.
Ενός ολοκληρωμένου, πολυδιάστατου και εμπροσθοβαρούς σχεδίου που θα αποτελέσει τον αναπτυξιακό χάρτη στη μετά τον λιγνίτη εποχή. Στην επιτροπή συμμετέχουν τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η επιτροπή έχει ήδη κάνει την πρώτη συνεδρίασή της. Έχει έρθει και η κοινοτική Επίτροπος αρμόδια για την Περιφερειακή Πολιτική κ. Ελίζα Φερέιρα η οποία ανακοίνωσε τον τρόπο με τον οποίο θα μας υποστηρίξει η ΕΕ.
Ενώ θα ανακοινώσουμε μέσα στην επόμενη εβδομάδα και το Συντονιστή της προσπάθειας για την απολιγνιτοποίηση. Πρόσωπο με εμπειρία, εξειδίκευση και τεχνογνωσία στα θέματα αυτά. Το Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης θα χρηματοδοτηθεί, βάση και των δηλώσεων της αρμόδιας επιτρόπου, από ευρωπαϊκούς και εθνικούς, δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους που θα φτάσουν συνολικά τα 3,7 έως 4,4 δισ. ευρώ!
Σημειώνω ωστόσο ότι εμείς επιλέξαμε να μην κάνουμε το Master Plan μόνοι μας στην Αθήνα. Αντίθετα, ήρθαμε σήμερα εδώ για να καταθέσουμε τις απόψεις μας, αλλά και για να ακούσουμε τις δικές σας σκέψεις. Δεν σας αντιμετωπίζουμε ως χειροκροτητές, ούτε ως αποδέκτες επιχορηγήσεων. Αλλά ως μια δυναμική κοινωνία που έχει άποψη και προτάσεις. Προτάσεις που περιμένουμε τόσο σήμερα όσο και στο επόμενο χρονικό διάστημα να ακούσουμε με προσοχή. Γιατί η κοινωνία προχωρά μπροστά με προτάσεις και όχι με κραυγές και συνθήματα.
Επομένως θέλουμε οι βουλευτές, η περιφέρεια, οι δήμοι, οι εργαζόμενοι, η κοινωνία των πολιτών, να είναι σε επαφή μαζί μας. Να καταθέσουν τις ιδέες και τις προτάσεις τους. Η σημερινή ημερίδα είναι ένας σημαντικός σταθμός ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ όλων των εμπλεκομένων πλευρών- της δικής μας, των φορέων και των διεθνών οργανισμών, αλλά και της δική σας πλευράς- στην πολυπαραγοντική εξίσωση της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών.
Περιμένοντας λοιπόν να ακούσω τι έχετε να μου πείτε εσείς, σας λέω τι έχω να σας πω εγώ:
Πρώτον, η ΔΕΗ σήμερα θα ανακοινώσει την γρήγορη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής ισχύος 2GW στη Δυτική Μακεδονία. Είναι μια τεράστια επένδυση!
Προσέξτε όμως, δεν θα επενδυθούν απλώς χρήματα στην εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών που ούτως ή άλλως δεν μπορούν να καλύψουν τις χαμένες θέσεις εργασίας. Θα ξεκινήσουν το ταχύτερο όλες οι αναγκαίες χωματουργικές εργασίες και τα συναφή τεχνικά έργα έτσι ώστε εργαζόμενοι που δουλεύουν σήμερα σε υπεργολάβους να μπορέσουν να βρουν δουλειά χωρίς να δημιουργηθεί κενό μετάβασης στην ευρύτερη περιοχή.
Παράλληλα, ανακοινώνω σήμερα ότι στις 17 Φεβρουαρίου στην Αθήνα υπογράφεται συμφωνία μεταξύ μιας άλλης εταιρείας στην οποία το Δημόσιο έχει συμμετοχή- τα ΕΛΠΕ- και μιας μεγάλης γερμανικής εταιρείας. Συμφωνία για την εγκατάσταση στην περιοχή σας ενός μεγάλου φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 205ΜW.
Δεύτερον, με βάση τον νόμο 4643/2019 για τη ΔΕΗ έχουμε θέσει τις βάσεις για να προχωρήσει η εθελούσια έξοδος των υπαλλήλων της ΔΕΗ, που θα είναι απολύτως αυτοχρηματοδοτούμενη, που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει επιβάρυνση ούτε για τον προϋπολογισμό ούτε για τα ασφαλιστικά ταμεία. Σε αυτά θα αναφερθεί στη συνέχεια με μεγαλύτερη λεπτομέρεια ο κ. Στάσσης.
Τρίτον, η ΔΕΗ θα προχωρήσει με την αναγκαία ταχύτητα την αποκατάσταση των ορυχείων. Δεν είναι μόνο συμβατική υποχρέωση της ΔΕΗ. Είναι κυρίως υποχρέωση απέναντι στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες. Η αποκατάσταση των ορυχείων θα είναι μια δραστηριότητα γέφυρα που θα βοηθήσει επίσης στην άμεση απορρόφηση θέσεων εργασίας. Αυτοί που μέχρι τώρα σκάβουν, τώρα θα σκεπάζουν για την αποκατάσταση, ανοίγοντας τον δρόμο για την αξιοποίηση των εδαφών με νέους τρόπους.
Τέταρτον, υπογραμμίζουμε την αυτονόητη απόφασή μας να μην υπάρξει κανένα απολύτως κενό σε σχέση με την τηλεθέρμανση της περιοχής! Δημιουργούμε λοιπόν τις προϋποθέσεις για την θέρμανση των περιοχών με άλλους τρόπους μετά το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων.
Ειδικότερα, προωθούμε τις απαραίτητες αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο ώστε να μην διακόπτεται η τηλεθέρμανση. Παράλληλα, έχουμε ενθαρρύνει τη ΔΕΔΑ να προσαρμόσει το πρόγραμμά της για την ανάπτυξη των δικτύων φυσικού αερίου στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η απολιγνιτοποίηση. Ως αποτέλεσμα, το νέο business plan της εταιρείας δίνει προτεραιότητα στις περιοχές της Φλώρινας, της Κοζάνης και του Αμύνταιου. Το εάν οι πόλεις θα διαλέξουν την τηλεθέρμανση –με κάπως διαφορετικούς όρους βέβαια- ή θα στραφούν στη λύση του φυσικού αερίου είναι μια επιλογή που θα γίνει από τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες, αφού πρώτα τους παρουσιαστεί η σχέση κόστους/οφέλος της κάθε επιλογής.
Πέμπτον, προσαρμόζεται ο χωροταξικός σχεδιασμός ούτως ώστε να εξυπηρετηθεί η αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής. Ειδικότερα, έχει ήδη επικαιροποιηθεί από τις υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας το Περιφερειακό Χωρικό Πλαίσιο της Δυτικής Μακεδονίας λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της απολιγνιτοποίησης και θα εγκριθεί επισήμως τους αμέσως επόμενους μήνες. Το σχέδιο αυτό είναι πολύτιμο εργαλείο για την ανάπτυξη καθώς αποσαφηνίζει ποια δραστηριότητα μπορεί να γίνει πού, προβλέποντας χρήσεις ακόμη και για τη ΒΙΠΕ, το Πανεπιστήμιο κλπ.
Έκτον, δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή σε σχέση με το εκπτωτικό τιμολόγιο της ΔΕΗ (ΠΟΤ) για τις λιγνιτικές περιοχές! Διότι αποτελεί σημαντική ενίσχυση για τους κατοίκους της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και του Δήμου Μεγαλόπολης. Οι φήμες που κυκλοφόρησαν ήταν παντελώς ανυπόστατες!
Έβδομον, θα αποδοθεί από τη ΔΕΗ στις λιγνιτικές περιοχές ο πόρος της τάξεως των 130 εκατ. ευρώ! Για 5 ολόκληρα χρόνια δεν αποδιδόταν ο πόρος αυτός στις λιγνιτικές περιοχές! Διότι τα χρήματα που έδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2019 αφορούσαν πόρο του 2014!
Παράλληλα όμως οφείλω να πω ότι και αυτά τα χρήματα του 2014 δεν έχουν ακόμα απορροφηθεί όλα! Και εδώ θέλω να σημειώσω ιδιαίτερα τις ευθύνες της προηγούμενης διοίκησης της περιφέρειας της Δυτικής Μακεδονίας η οποία δεν έδειξε την αναγκαία ταχύτητα. Δεν αρκεί να αποδίδονται τα χρήματα, πρέπει και να τα απορροφάτε! Η Επιτροπή Κατανομής του εν λόγω πόρου συγκροτήθηκε και συνεδριάζει την Πέμπτη για να ξεμπλοκάρει τα κεφάλαια αυτά. Το μεγάλο στοίχημα εδώ είναι η ταχεία δέσμευσή τους σε project υψηλής προστιθέμενης αξίας για τις λιγνιτικές περιοχές, κάτι που- ας είμαστε ειλικρινείς- δεν ήταν ο κανόνας στο παρελθόν.
Όγδοον, οι λιγνιτικές περιοχές θα συνεχίσουν να λαμβάνουν χρηματοδότηση από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσω του Πράσινου Ταμείου. Υπολογίζουμε ότι στις λιγνιτικές περιοχές αναλογεί από το Πράσινο Ταμείο ένα ποσό γύρω στα 60 εκ. € που αφορούν σε χρήματα του 2018 και του 2019. Και θα γίνουν όλες οι ενέργειες για να αξιοποιηθούν τα κονδύλια αυτά με το βέλτιστο τρόπο!
Ένατον, χαιρετίζουμε και στηρίζουμε τα σχέδια που διαμορφώνονται από τον τοπικό ΦΟΔΣΑ και εκείνον της Κεντρικής Μακεδονίας για τη δημιουργία μονάδας παραγωγής ενέργειας από τα απορρίμματα (waste-to-energy). Είναι ακόμη μια πράσινη δράση που σχεδιάζουμε στην Κοζάνη, με σημαντικά οικονομικά οφέλη και νέες θέσεις εργασίας.
Δέκατον, το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Μακεδονίας θα αποκτήσει ένα διαφορετικό αναπτυξιακό ρόλο στην περιοχή. Μην ξεχνάμε ότι τα πανεπιστήμια του εξωτερικού συνεργάζονται τα ίδια με τις τοπικές επιχειρήσεις. Δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Δεν είναι μόνο χώροι μάθησης, είναι τοπικοί πόλοι ανάπτυξης.
Βήματα έχουν ήδη γίνει προς αυτή την κατεύθυνση με την επιδότηση από τον TAP των διδάκτρων των 2 μεταπτυχιακών προγραμμάτων στον τομέα της ενέργειας που παρέχει το πανεπιστήμιο. Και είμαι βέβαιος ότι το πανεπιστήμιο, με τη στήριξη του υπουργείου Παιδείας μπορεί να έχει ένα τελείως διαφορετικό ρόλο από αυτό που έχουμε συνηθίσει να έχουν τα πανεπιστήμια στην πατρίδα μας για πολλές δεκαετίες.
Ενδέκατο, σε συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομικών, μπορώ να σας ανακοινώσω 3 ακόμη πράγματα:
- Το πρώτο είναι ότι θα ζητήσουμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κηρύξει τις λιγνιτικές περιοχές ως ειδικές φορολογικές ζώνες με ειδικά φορολογικά κίνητρα στο πλαίσιο της Δίκαιης Μετάβασης για τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη.
- Το δεύτερο είναι ειδικά φορολογικά κίνητρα για τη θέρμανση π.χ. σε σχέση με το φόρο φυσικού αερίου.
- Και το τρίτο είναι μια ειδική φορολογική μεταχείριση για όσους χάνουν τη δουλειά τους και μέχρι να προσληφθούν σε νέα και να απασχολούνται κανονικά ξανά.
Δωδέκατο, ξεκινάει αμέσως η επεξεργασία του νέου αναπτυξιακού προγράμματος των λιγνιτικών περιοχών με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, εργαλεία όπως το InvestEU (το λεγόμενο Πακέτο Γιούνκερ), εθνικούς και ιδιωτικούς πόρους. Η στήριξη αυτή ανέρχεται όπως ήδη σημείωσα, με βάση εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ένα ποσό μεταξύ 3,7 και 4,4 δισ. ευρώ. Χρήματα που δεν πρέπει μόνο να απορροφήσουμε αλλά και να αξιοποιήσουμε σωστά. Για όλα αυτά όμως θα μιλήσει ο καθ΄ύλην αρμόδιος υπουργός κ. Άδωνις Γεωργιάδης.
Με όλες αυτές τις πρωτοβουλίες είναι νομίζω φανερό ότι γίνεται μία συνολική και πολύπλευρη προσπάθεια προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η απολιγνιτοποίηση θα γίνει με τον πιο δίκαιο και ωφέλιμο για τις λιγνιτικές περιοχές τρόπο. Όλα όσα λέω δεν είναι οι Πλάκες του Μωυσή! Είναι τροφή για συζήτηση. Μπορούν να τροποποιηθούν, να εμπλουτιστούν και να εξειδικευτούν μετά τις δικές σας προτάσεις.
Ένα πράγμα όμως είναι βέβαιο: Δεν αρκεί να συζητάμε τι θα κάνει η Δυτική Μακεδονία μόνο στα θέματα της ενέργειας. Φυσικά και θα γίνουν πολλά πράγματα: στα φωτοβολταϊκά, στα αιολικά, στο υδρογόνο, κ.λπ. Όλα αυτά θα τα στηρίξουμε!
Ωστόσο δεν φτάνουν! Αν περιορίσουμε τη συζήτηση σε αυτά μόνο, θα είμαστε μία κυβέρνηση κατώτερη των περιστάσεων! Και επίσης θα κάνουμε τη λάθος συζήτηση! Η περιοχή αυτή χρειάζεται ένα ολιστικό και σφαιρικό σχέδιο ανάπτυξης. Ένα άλλο μοντέλο ζωής:
- Με σημαντικό ρόλο για την εναλλακτική γεωργία.
- Με μεγάλη βαρύτητα στη βιομηχανική πολιτική και στην προσέλκυση σημαντικών βιομηχανικών επενδύσεων.
- Με άνοιγμα του δρόμου στον τουρισμό και ιδιαίτερα στον αγροτουρισμό στη Δυτική Μακεδονία.
Για αυτό και σήμερα πήγα στο Νυμφαίο όπου βρίσκεται το πάρκο του Αρκτούρου! Για αυτό κάνουμε τις συζητήσεις για τον κρόκο, τα φρούτα, τα κρασιά και τα μάρμαρα! Διότι ήθελα να υπογραμμίσω ότι σε αυτή την περιφέρεια υπάρχουν ήδη άλλες σημαντικές οικονομικές δραστηριότητες που είναι δυναμικές και εξωστρεφείς. Που μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να δώσουν προοπτική στην περιοχή και στις οικογένειές σας!
Ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης για τη Δυτική Μακεδονία συνολικά είναι αυτό που σήμερα προτείνω.
Κυρίες και κύριοι,
Αυτή η περιοχή μπορεί να έχει μέλλον και θα έχει σίγουρα μέλλον και μετά το λιγνίτη. Και το μέλλον αυτό θα το χτίσουμε όλοι μαζί! Είναι δέσμευση του πρωθυπουργού, είναι δέσμευση της κυβέρνησης και είναι υποχρέωσή μας απέναντι στους πολίτες αυτής της ακριτικής ελληνικής περιφέρειας».
Άδωνις Γεωργιάδης: Το σχέδιο της επένδυσης για το Ελληνικό θα ωχριά σε αυτό που σχεδιάζουμε στην Δυτική Μακεδονία
Τα πλεονεκτήματα της απόφασης της εμπροσθοβαρούς απολιγνιτοποίησης της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, ανέφερε ο υπουργός Ανάπτυξης ‘Αδωνις Γεωργιάδης κατά την διάρκεια της ομιλίας του στο συνέδριο για την Δίκαιη μετάβαση που πραγματοποιείται στην Πτολεμαΐδα. «Η Δυτική Μακεδονία – τόνισε ο υπουργός -με την απόφαση που λάβαμε θα γίνει ένα ευρωπαϊκό πρότζεκτ που μας δίνει πλεονέκτημα της μεγαλύτερης διαπραγματευτικής ισχύος στα ευρωπαϊκά συμβούλια, της διεκδίκησης επιπλέον χρημάτων, περισσότερες εξαιρέσεις, περισσότερα εργαλεία ώστε να έχουμε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε αυτό που προγραμματίζουμε».
Απευθυνόμενος σε αυτούς που διαμαρτυρήθηκαν πριν την έναρξη της ημερίδας δήλωσε ότι «δεν πρέπει να φωνάζετε που ελήφθη η συγκεκριμένη απόφαση, αντίθετα πρέπει να μας επαινείτε γιατί αυτή η απόφαση μας βάζει σε καλύτερη θέση όλων των άλλων στην νέα εποχή».
«Εάν η Ελλάδα έμενε στον λιγνίτη θα είμαστε στην τελευταία ταχύτητα» τόνισε ο κ. Γεωργιάδης «και θα μας αναλογούσαν ή θα διεκδικούσαμε πολύ λιγότερα χρήματα. Ο λιγνίτης ως καύσιμο πέθανε, είτε το 2023 ή το 2035. Είμαστε μπροστά σε μια εποχή που αλλάζει και όσοι δίνουν την μάχη για την παραμονή του λιγνίτη μου θυμίζει την μάχη με τα κάρα και ο λιγνίτης σήμερα αντιπροσωπεύει το κάρο για αυτή την εποχή» κατέληξε.
Ο κ. Γεωργιάδης σημείωσε ότι στην κατάσταση που είναι σήμερα τα θέματα της Κλιματικής Αλλαγής «είναι πολύ σημαντικό να σώζουμε το περιβάλλον πάρα κάποια λιγνιτικά εργοστάσια» και συμπλήρωσε ότι «ο λιγνίτης ως καύσιμο καταστρέφει το περιβάλλον, καταστρέφει τις ζωές των παιδιών μας και των εγγονών μας».
Δήλωσε ότι η συγκεκριμένη δραστηριότητα ήταν ευλογία και κατάρα για την δυτική Μακεδονία γιατί από την μια πλευρά έδωσε υψηλά εισοδήματα και από την άλλη δημιούργησε μονοκαλλιέργεια στην οικονομία. «Εάν αφαιρεθεί ο λιγνίτης από το τοπικό ΑΕΠ η περιοχή γίνεται μια από τις φτωχότερες περιοχές της Ελλάδας και της Ευρώπης» σημείωσε.
Υποσχέθηκε ότι πρέπει να αλλάξει η παραπάνω εικόνα και ανακοίνωσε ορισμένες πρωτοβουλίες που τρέχουν ήδη στο υπουργείο Ανάπτυξης, όπως η συζήτηση για τη δημιουργία ενός νέου αναπτυξιακού νόμου μόνο για τη δυτική Μακεδονία και την Μεγαλόπολη. Ανακοίνωσε ότι θα υπάρξουν διαφορετικά όρια κρατικών ενισχύσεων εξαιρετικά υψηλοτέρα από ότι ισχύουν μέχρι σήμερα για να αντισταθμίσουν την απώλεια της λιγνίτικης δραστηριότητας. Μίλησε για εξαιρέσεις στον τρέχοντα αναπτυξιακό νόμο, για διαφορετικά όρια κρατικών ενισχύσεων για τις επιχειρήσεις. «Δημιουργούμε ένα περιβάλλον και μια ευκαιρία μοναδική στην ελληνική ιστορία για την δυτική Μακεδονία και την Μεγαλόπολη» τόνισε ο κ. Γεωργιάδης και εξήγησε ότι «η μεταμόρφωση της περιοχής είναι το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη. Το ελληνικό θα ωχριά μπροστά σε αυτό που πάμε να κάνουμε στην περιοχή» κατέληξε..
Τέλος άσκησε δριμεία κριτική στους δημάρχους που αποχώρησαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας από την αίθουσα της ημερίδας, λέγοντας ότι «είναι ντροπή που αποχώρησαν από την μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η περιοχή τους, δεν κάνουν για αιρετά αξιώματα αυτοί που έφυγαν από την αίθουσα», τόνισε ο κ. Γεωργιάδης και κατέληξε ότι «οι αιρετοί είναι για τα δύσκολα και όχι για τα εύκολα».
Με πληροφορίες ΑΠΕ ΜΠΕ Σπ. Κουταβάς
νησης για τη μετάβαση της περιοχής, ανακοίνωσαν ο Υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης και ο Υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης σε ημερίδα στην Πτολεμαίδα το μεσημέρι του Σαββάτου. Η ημερίδα σημαδεύτηκε από επεισόδια μεταξύ των αστυνομικών δυνάμεων και των διαδηλωτών πριν την έναρξη της εκδήλωσης, όταν δεν τους επετράπη αρχικά, η είσοδος στην εκδήλωση, κάτι που έγινε όμως όταν ηρέμησαν τα πνεύματα.
Κατά την έναρξη της εκδήλωσης ο Πρόεδρος του δικτύου Ενεργειακών δήμων της χώρας, δήμαρχος Φλώρινας Βασίλης Γιαννάκης ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ, Γιώργος Αδαμίδης, ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο περιφερειακό συμβούλιο Θόδωρος Καρυπίδης, η περιφερειακή σύμβουλος και επικεφαλής της παράταξης ΕΛΠΙΔΑ Γεωργία Ζεμπιλιάδου κατήγγειλαν τη διαδικασία και αποχώρησαν ενώ οι δύο βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Καλλιόπη Βέττα από την Κοζάνη και Πέτη Πέρκα από την Φλώρινα εισήλθαν στην αίθουσα και κατήγγειλαν τα επεισόδια.
12 μέτρα άμεσης δράσης για τη Δυτική Μακεδονία παρουσίασε ο Κ. Χατζηδάκης
Τα 12 μέτρα άμεσης δράσης για τη Δυτική Μακεδονία παρουσίασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, στην ημερίδα για τη «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας», που διοργάνωσε η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Ο κ. Χατζηδάκης εξήγησε τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση προωθεί την απολιγνιτοποίηση. Σημείωσε πως η διήμερη επίσκεψή του στη Δυτική Μακεδονία έχει ως στόχο τον ειλικρινή και εποικοδομητικό διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες, τους φορείς και τους εργαζόμενους, ώστε να ακούσει τις απόψεις τους σχετικά με την απολιγνιτοποίηση και το μέλλον της περιοχής.
«Αυτή η περιοχή μπορεί να έχει μέλλον και θα έχει σίγουρα μέλλον και μετά το λιγνίτη. Και το μέλλον αυτό θα το χτίσουμε όλοι μαζί! Είναι δέσμευση του πρωθυπουργού, είναι δέσμευση της κυβέρνησης και είναι υποχρέωσή μας απέναντι στους πολίτες αυτής της ακριτικής ελληνικής περιφέρειας», τόνισε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Αναλυτικά η ομιλία του Κ. Χατζηδάκη
«Κυρίες και κύριοι,
Δεν είμαστε καταδικασμένοι να συμφωνούμε, είμαστε όμως υποχρεωμένοι να συζητάμε δημοκρατικά και ελεύθερα, ιδίως για ζωτικής σημασίας θέματα, όπως είναι το μέλλον μιας ολόκληρης Περιφέρειας. Η κυβέρνηση κάλεσε ως όφειλε όλους τους εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας, δημάρχους, βουλευτές, για να καταθέσουν τις απόψεις τους. Κανένας δεν έχει θέσει περιορισμούς στο διάλογο. Όμως, ορισμένοι αποφάσισαν να μην το κάνουν, ίσως να μην είχαν τι να πουν. Μέχρι το μεσημέρι ξέραμε ότι θα έρθουν για να μιλήσουν. Αντ’ αυτού, ήρθαν για να καταγγείλουν και στη συνέχεια να αποχωρήσουν χωρίς να καταθέσουν καμία πρόταση.
Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα σε αυτούς που ανήκουν στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα παριστάνουν τους εισαγγελείς. Φαίνεται ότι προσπαθούν να ξεχάσουν ότι έφεραν τη ΔΕΗ σε τέτοια κατάσταση, ώστε αναγκαστήκαμε να πάρουμε μέτρα εκτάκτου ανάγκης το καλοκαίρι για να αποφύγουμε την κατάρρευσή της. Αν δεν το είχαμε κάνει, δεν θα είμασταν σήμερα εδώ να συζητάμε. Δεν θα υπήρχε ούτε απολιγνιτοποίηση, ούτε ΔΕΗ! Όσοι λοιπόν έχουν επιχειρήματα ας έρθουν να τα καταθέσουν, αντί να αναλώνονται σε επικοινωνιακά σόου!
Ξεκινώ τώρα με το θέμα που θα μας απασχολήσει σήμερα. Γιατί προχωράμε στην απολιγνιτοποίηση;
Το κάνουμε κατ’ αρχήν για προφανείς περιβαλλοντικούς λόγους. Η κυβέρνηση έχει μια πράσινη ατζέντα που έχει ήδη εξηγηθεί εκτενώς. Το κάνουμε όμως και για λόγους οικονομικούς. Διότι ο λιγνίτης έχει πάψει εδώ και χρόνια να είναι το διαμάντι της ΔΕΗ και έχει αντίθετα μεταμορφωθεί σε βαρίδι.
Καθώς, ως αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής τάσης για τη μετάβαση σε μια φιλικότερη στο περιβάλλον οικονομία, η ΔΕΗ ζημιώνεται έντονα από τις αυξημένες τιμές για τα δικαιώματα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα:
- Κατά 200 εκατ. ευρώ το 2018,
- Άλλα 300 εκατ. ευρώ το 2019,
- Και, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, ακόμη περισσότερα το 2020!
Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε αυτό το κόστος. Αυτό ενισχύεται από την ίδια τη δραματική οικονομική κατάσταση στην οποία βρέθηκε η ΔΕΗ, η οποία επιτάσσει να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Η επιχείρηση, στην κατάσταση που βρέθηκε, δεν μπορεί να σηκώνει ένα βάρος 300 ή και παραπάνω εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο! Αν μας ενδιαφέρει πραγματικά η ΔΕΗ και η ευστάθεια του συστήματος ηλεκτρισμού της χώρας, αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αντιληφθούμε!
Άλλωστε όσοι σήμερα δήθεν εκπλήσσονται με την απολιγνιτοποίηση θα έχουν- ή θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι αυτή η συζήτηση- θέλαμε δεν θέλαμε- είχε ήδη ξεκινήσει. Ειδικά δεδομένου του γεγονότος ότι η λιγνιτική παραγωγή των μονάδων μειώθηκε από τις 30.000 γιγαβατώρες σε 10.000 γγαβατώρες την τελευταία δεκαετία.
Και το γεγονός ότι ο λιγνίτης δεν είναι πλέον κερδοφόρος, πιστοποιείται και από την αποτυχία της προσπάθειας της προηγούμενης κυβέρνησης να πουλήσει λιγνιτικές μονάδες. Δυο φορές προσπάθησε, μάλιστα τη δεύτερη χωρίς «κατώφλι». Ακόμα κι έτσι όμως, κανείς ιδιώτης δεν ενδιαφέρθηκε επειδή ο λιγνίτης είναι ζημιογόνος
Συνεπώς, δεν ξυπνήσαμε ένα πρωί και είπαμε «ας πάμε στη Δυτική Μακεδονία να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής των ανθρώπων», ανακοινώνοντας δια του πρωθυπουργού την απολιγνιτοποίηση. Την προωθούμε:
- Διότι είναι ανάγκη των καιρών.
- Διότι είναι η μόνη επιλογή που θα διασφαλίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών αλλά και της ίδιας της ΔΕΗ.
- Με προσοχή να μην υπάρξουν δυσμενείς συνέπειες.
- Και με ένα πρόγραμμά για ένα νέο και δίκαιο μοντέλο ανάπτυξης που θα οδηγήσει σε περισσότερο πλούτο και διατηρήσιμες θέσεις εργασίας για τους κατοίκους της περιοχής.
Ξεκινάω με όσα έχουν ήδη γίνει. Πρώτον, ο υφυπουργός ο κ. Θωμάς επισκέφθηκε ήδη τη Δυτική Μακεδονία τον περασμένο Σεπτέμβριο, αμέσως μετά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, και είχε έναν ειλικρινή και εποικοδομητικό διάλογο με την τοπική κοινωνία, τότε που δεν είχαν αποφασιστεί τα επικοινωνιακά σόου. Είμαστε από τότε- και εγώ ο ίδιος- σε στενή και συνεχή επαφή με τις τοπικές κοινωνίες, τους φορείς και τους εργαζομένους.
Δεύτερον, ανακοινώσαμε το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα στο οποίο εξειδικεύεται η στρατηγική μας για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ σε ποσοστό 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2030. Το ΕΣΕΚ προβλέπει πράσινες επενδύσεις της τάξης των 44 δισ. ευρώ σε μια δεκαετία. Στις επενδύσεις αυτές η περιοχή μπορεί- ή μάλλον επιβάλλεται- να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο. Χθες μαζί με τη ΓΕΝΟΠ πέρασα μέσα από τις διαδηλώσεις, μίλησα με τους εργαζόμενους. Αυτό είναι το ήθος αυτής της κυβέρνησης και γι’ αυτό αποφασίσαμε να έρθομε και να συμμετέχουμε σε αυτό το συνέδριο.
Τρίτον, στο ΕΣΕΚ περιλαμβάνεται αναλυτικό και σαφές χρονοδιάγραμμα για την απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων που προβλέπει το 5ετές business plan της ΔΕΗ. Το οποίο συμβαδίζει απόλυτα και με την τελευταία Μελέτη Επάρκειας Ισχύος του ΑΔΜΗΕ μέχρι το 2030. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε μεριμνήσει ώστε η απόσυρση των μονάδων να γίνει κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος και η ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας.
Τέταρτον, επιστρατεύσαμε σε αυτή την προσπάθεια μία σειρά διεθνών οργανισμών με εμπειρία και τεχνογνωσία στη μετάβαση περιοχών σε καινούρια αναπτυξιακά μοντέλα. Είναι σήμερα εδώ η Παγκόσμια Τράπεζα. Από την οποία ζητήσαμε να επιταχύνει τους ρυθμούς της στην εκπόνηση της μελέτης για τη Δυτική Μακεδονία που της είχε ζητηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Θα πάρουμε μία γεύση των συμπερασμάτων αυτή της μελέτης σήμερα.
Είναι όμως σήμερα εδώ και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, οι οποίες θα συνεισφέρουν με πόρους και τεχνογνωσία. Είναι και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία με το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης που ανακοίνωσε θα υποστηρίξει επενδύσεις για την ανάπτυξη της περιοχής για τις οποίες θα σας μιλήσω σε λίγο.
Δεν καλέσαμε όλους αυτούς τους οργανισμούς για λόγους δημοσίων σχέσεων. Αντίθετα, κάνουμε τα πάντα, ό,τι περνάει από το χέρι μας να διασφαλίσουμε ότι η μετάβαση θα γίνει με ένα σωστά σχεδιασμένο και δίκαιο τρόπο για τις περιοχές που επηρεάζονται. Το να μην μείνει κανένας πίσω είναι βασικό μας μέλημα.
Πέμπτον, συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη διυπουργική επιτροπή για την απολιγνιτοποίηση, η οποία έχει ως κύριο αντικείμενο την εκπόνηση μέχρι τον Ιούνιο του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης, του Master Plan, το οποίο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση προκειμένου να ενσωματώσει και τις δικές σας προτάσεις.
Ενός ολοκληρωμένου, πολυδιάστατου και εμπροσθοβαρούς σχεδίου που θα αποτελέσει τον αναπτυξιακό χάρτη στη μετά τον λιγνίτη εποχή. Στην επιτροπή συμμετέχουν τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η επιτροπή έχει ήδη κάνει την πρώτη συνεδρίασή της. Έχει έρθει και η κοινοτική Επίτροπος αρμόδια για την Περιφερειακή Πολιτική κ. Ελίζα Φερέιρα η οποία ανακοίνωσε τον τρόπο με τον οποίο θα μας υποστηρίξει η ΕΕ.
Ενώ θα ανακοινώσουμε μέσα στην επόμενη εβδομάδα και το Συντονιστή της προσπάθειας για την απολιγνιτοποίηση. Πρόσωπο με εμπειρία, εξειδίκευση και τεχνογνωσία στα θέματα αυτά. Το Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης θα χρηματοδοτηθεί, βάση και των δηλώσεων της αρμόδιας επιτρόπου, από ευρωπαϊκούς και εθνικούς, δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους που θα φτάσουν συνολικά τα 3,7 έως 4,4 δισ. ευρώ!
Σημειώνω ωστόσο ότι εμείς επιλέξαμε να μην κάνουμε το Master Plan μόνοι μας στην Αθήνα. Αντίθετα, ήρθαμε σήμερα εδώ για να καταθέσουμε τις απόψεις μας, αλλά και για να ακούσουμε τις δικές σας σκέψεις. Δεν σας αντιμετωπίζουμε ως χειροκροτητές, ούτε ως αποδέκτες επιχορηγήσεων. Αλλά ως μια δυναμική κοινωνία που έχει άποψη και προτάσεις. Προτάσεις που περιμένουμε τόσο σήμερα όσο και στο επόμενο χρονικό διάστημα να ακούσουμε με προσοχή. Γιατί η κοινωνία προχωρά μπροστά με προτάσεις και όχι με κραυγές και συνθήματα.
Επομένως θέλουμε οι βουλευτές, η περιφέρεια, οι δήμοι, οι εργαζόμενοι, η κοινωνία των πολιτών, να είναι σε επαφή μαζί μας. Να καταθέσουν τις ιδέες και τις προτάσεις τους. Η σημερινή ημερίδα είναι ένας σημαντικός σταθμός ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ όλων των εμπλεκομένων πλευρών- της δικής μας, των φορέων και των διεθνών οργανισμών, αλλά και της δική σας πλευράς- στην πολυπαραγοντική εξίσωση της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών.
Περιμένοντας λοιπόν να ακούσω τι έχετε να μου πείτε εσείς, σας λέω τι έχω να σας πω εγώ:
Πρώτον, η ΔΕΗ σήμερα θα ανακοινώσει την γρήγορη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής ισχύος 2GW στη Δυτική Μακεδονία. Είναι μια τεράστια επένδυση!
Προσέξτε όμως, δεν θα επενδυθούν απλώς χρήματα στην εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών που ούτως ή άλλως δεν μπορούν να καλύψουν τις χαμένες θέσεις εργασίας. Θα ξεκινήσουν το ταχύτερο όλες οι αναγκαίες χωματουργικές εργασίες και τα συναφή τεχνικά έργα έτσι ώστε εργαζόμενοι που δουλεύουν σήμερα σε υπεργολάβους να μπορέσουν να βρουν δουλειά χωρίς να δημιουργηθεί κενό μετάβασης στην ευρύτερη περιοχή.
Παράλληλα, ανακοινώνω σήμερα ότι στις 17 Φεβρουαρίου στην Αθήνα υπογράφεται συμφωνία μεταξύ μιας άλλης εταιρείας στην οποία το Δημόσιο έχει συμμετοχή- τα ΕΛΠΕ- και μιας μεγάλης γερμανικής εταιρείας. Συμφωνία για την εγκατάσταση στην περιοχή σας ενός μεγάλου φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 205ΜW.
Δεύτερον, με βάση τον νόμο 4643/2019 για τη ΔΕΗ έχουμε θέσει τις βάσεις για να προχωρήσει η εθελούσια έξοδος των υπαλλήλων της ΔΕΗ, που θα είναι απολύτως αυτοχρηματοδοτούμενη, που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει επιβάρυνση ούτε για τον προϋπολογισμό ούτε για τα ασφαλιστικά ταμεία. Σε αυτά θα αναφερθεί στη συνέχεια με μεγαλύτερη λεπτομέρεια ο κ. Στάσσης.
Τρίτον, η ΔΕΗ θα προχωρήσει με την αναγκαία ταχύτητα την αποκατάσταση των ορυχείων. Δεν είναι μόνο συμβατική υποχρέωση της ΔΕΗ. Είναι κυρίως υποχρέωση απέναντι στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες. Η αποκατάσταση των ορυχείων θα είναι μια δραστηριότητα γέφυρα που θα βοηθήσει επίσης στην άμεση απορρόφηση θέσεων εργασίας. Αυτοί που μέχρι τώρα σκάβουν, τώρα θα σκεπάζουν για την αποκατάσταση, ανοίγοντας τον δρόμο για την αξιοποίηση των εδαφών με νέους τρόπους.
Τέταρτον, υπογραμμίζουμε την αυτονόητη απόφασή μας να μην υπάρξει κανένα απολύτως κενό σε σχέση με την τηλεθέρμανση της περιοχής! Δημιουργούμε λοιπόν τις προϋποθέσεις για την θέρμανση των περιοχών με άλλους τρόπους μετά το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων.
Ειδικότερα, προωθούμε τις απαραίτητες αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο ώστε να μην διακόπτεται η τηλεθέρμανση. Παράλληλα, έχουμε ενθαρρύνει τη ΔΕΔΑ να προσαρμόσει το πρόγραμμά της για την ανάπτυξη των δικτύων φυσικού αερίου στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η απολιγνιτοποίηση. Ως αποτέλεσμα, το νέο business plan της εταιρείας δίνει προτεραιότητα στις περιοχές της Φλώρινας, της Κοζάνης και του Αμύνταιου. Το εάν οι πόλεις θα διαλέξουν την τηλεθέρμανση –με κάπως διαφορετικούς όρους βέβαια- ή θα στραφούν στη λύση του φυσικού αερίου είναι μια επιλογή που θα γίνει από τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες, αφού πρώτα τους παρουσιαστεί η σχέση κόστους/οφέλος της κάθε επιλογής.
Πέμπτον, προσαρμόζεται ο χωροταξικός σχεδιασμός ούτως ώστε να εξυπηρετηθεί η αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής. Ειδικότερα, έχει ήδη επικαιροποιηθεί από τις υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας το Περιφερειακό Χωρικό Πλαίσιο της Δυτικής Μακεδονίας λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της απολιγνιτοποίησης και θα εγκριθεί επισήμως τους αμέσως επόμενους μήνες. Το σχέδιο αυτό είναι πολύτιμο εργαλείο για την ανάπτυξη καθώς αποσαφηνίζει ποια δραστηριότητα μπορεί να γίνει πού, προβλέποντας χρήσεις ακόμη και για τη ΒΙΠΕ, το Πανεπιστήμιο κλπ.
Έκτον, δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή σε σχέση με το εκπτωτικό τιμολόγιο της ΔΕΗ (ΠΟΤ) για τις λιγνιτικές περιοχές! Διότι αποτελεί σημαντική ενίσχυση για τους κατοίκους της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και του Δήμου Μεγαλόπολης. Οι φήμες που κυκλοφόρησαν ήταν παντελώς ανυπόστατες!
Έβδομον, θα αποδοθεί από τη ΔΕΗ στις λιγνιτικές περιοχές ο πόρος της τάξεως των 130 εκατ. ευρώ! Για 5 ολόκληρα χρόνια δεν αποδιδόταν ο πόρος αυτός στις λιγνιτικές περιοχές! Διότι τα χρήματα που έδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2019 αφορούσαν πόρο του 2014!
Παράλληλα όμως οφείλω να πω ότι και αυτά τα χρήματα του 2014 δεν έχουν ακόμα απορροφηθεί όλα! Και εδώ θέλω να σημειώσω ιδιαίτερα τις ευθύνες της προηγούμενης διοίκησης της περιφέρειας της Δυτικής Μακεδονίας η οποία δεν έδειξε την αναγκαία ταχύτητα. Δεν αρκεί να αποδίδονται τα χρήματα, πρέπει και να τα απορροφάτε! Η Επιτροπή Κατανομής του εν λόγω πόρου συγκροτήθηκε και συνεδριάζει την Πέμπτη για να ξεμπλοκάρει τα κεφάλαια αυτά. Το μεγάλο στοίχημα εδώ είναι η ταχεία δέσμευσή τους σε project υψηλής προστιθέμενης αξίας για τις λιγνιτικές περιοχές, κάτι που- ας είμαστε ειλικρινείς- δεν ήταν ο κανόνας στο παρελθόν.
Όγδοον, οι λιγνιτικές περιοχές θα συνεχίσουν να λαμβάνουν χρηματοδότηση από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσω του Πράσινου Ταμείου. Υπολογίζουμε ότι στις λιγνιτικές περιοχές αναλογεί από το Πράσινο Ταμείο ένα ποσό γύρω στα 60 εκ. € που αφορούν σε χρήματα του 2018 και του 2019. Και θα γίνουν όλες οι ενέργειες για να αξιοποιηθούν τα κονδύλια αυτά με το βέλτιστο τρόπο!
Ένατον, χαιρετίζουμε και στηρίζουμε τα σχέδια που διαμορφώνονται από τον τοπικό ΦΟΔΣΑ και εκείνον της Κεντρικής Μακεδονίας για τη δημιουργία μονάδας παραγωγής ενέργειας από τα απορρίμματα (waste-to-energy). Είναι ακόμη μια πράσινη δράση που σχεδιάζουμε στην Κοζάνη, με σημαντικά οικονομικά οφέλη και νέες θέσεις εργασίας.
Δέκατον, το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Μακεδονίας θα αποκτήσει ένα διαφορετικό αναπτυξιακό ρόλο στην περιοχή. Μην ξεχνάμε ότι τα πανεπιστήμια του εξωτερικού συνεργάζονται τα ίδια με τις τοπικές επιχειρήσεις. Δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Δεν είναι μόνο χώροι μάθησης, είναι τοπικοί πόλοι ανάπτυξης.
Βήματα έχουν ήδη γίνει προς αυτή την κατεύθυνση με την επιδότηση από τον TAP των διδάκτρων των 2 μεταπτυχιακών προγραμμάτων στον τομέα της ενέργειας που παρέχει το πανεπιστήμιο. Και είμαι βέβαιος ότι το πανεπιστήμιο, με τη στήριξη του υπουργείου Παιδείας μπορεί να έχει ένα τελείως διαφορετικό ρόλο από αυτό που έχουμε συνηθίσει να έχουν τα πανεπιστήμια στην πατρίδα μας για πολλές δεκαετίες.
Ενδέκατο, σε συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομικών, μπορώ να σας ανακοινώσω 3 ακόμη πράγματα:
- Το πρώτο είναι ότι θα ζητήσουμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κηρύξει τις λιγνιτικές περιοχές ως ειδικές φορολογικές ζώνες με ειδικά φορολογικά κίνητρα στο πλαίσιο της Δίκαιης Μετάβασης για τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη.
- Το δεύτερο είναι ειδικά φορολογικά κίνητρα για τη θέρμανση π.χ. σε σχέση με το φόρο φυσικού αερίου.
- Και το τρίτο είναι μια ειδική φορολογική μεταχείριση για όσους χάνουν τη δουλειά τους και μέχρι να προσληφθούν σε νέα και να απασχολούνται κανονικά ξανά.
Δωδέκατο, ξεκινάει αμέσως η επεξεργασία του νέου αναπτυξιακού προγράμματος των λιγνιτικών περιοχών με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, εργαλεία όπως το InvestEU (το λεγόμενο Πακέτο Γιούνκερ), εθνικούς και ιδιωτικούς πόρους. Η στήριξη αυτή ανέρχεται όπως ήδη σημείωσα, με βάση εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ένα ποσό μεταξύ 3,7 και 4,4 δισ. ευρώ. Χρήματα που δεν πρέπει μόνο να απορροφήσουμε αλλά και να αξιοποιήσουμε σωστά. Για όλα αυτά όμως θα μιλήσει ο καθ΄ύλην αρμόδιος υπουργός κ. Άδωνις Γεωργιάδης.
Με όλες αυτές τις πρωτοβουλίες είναι νομίζω φανερό ότι γίνεται μία συνολική και πολύπλευρη προσπάθεια προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η απολιγνιτοποίηση θα γίνει με τον πιο δίκαιο και ωφέλιμο για τις λιγνιτικές περιοχές τρόπο. Όλα όσα λέω δεν είναι οι Πλάκες του Μωυσή! Είναι τροφή για συζήτηση. Μπορούν να τροποποιηθούν, να εμπλουτιστούν και να εξειδικευτούν μετά τις δικές σας προτάσεις.
Ένα πράγμα όμως είναι βέβαιο: Δεν αρκεί να συζητάμε τι θα κάνει η Δυτική Μακεδονία μόνο στα θέματα της ενέργειας. Φυσικά και θα γίνουν πολλά πράγματα: στα φωτοβολταϊκά, στα αιολικά, στο υδρογόνο, κ.λπ. Όλα αυτά θα τα στηρίξουμε!
Ωστόσο δεν φτάνουν! Αν περιορίσουμε τη συζήτηση σε αυτά μόνο, θα είμαστε μία κυβέρνηση κατώτερη των περιστάσεων! Και επίσης θα κάνουμε τη λάθος συζήτηση! Η περιοχή αυτή χρειάζεται ένα ολιστικό και σφαιρικό σχέδιο ανάπτυξης. Ένα άλλο μοντέλο ζωής:
- Με σημαντικό ρόλο για την εναλλακτική γεωργία.
- Με μεγάλη βαρύτητα στη βιομηχανική πολιτική και στην προσέλκυση σημαντικών βιομηχανικών επενδύσεων.
- Με άνοιγμα του δρόμου στον τουρισμό και ιδιαίτερα στον αγροτουρισμό στη Δυτική Μακεδονία.
Για αυτό και σήμερα πήγα στο Νυμφαίο όπου βρίσκεται το πάρκο του Αρκτούρου! Για αυτό κάνουμε τις συζητήσεις για τον κρόκο, τα φρούτα, τα κρασιά και τα μάρμαρα! Διότι ήθελα να υπογραμμίσω ότι σε αυτή την περιφέρεια υπάρχουν ήδη άλλες σημαντικές οικονομικές δραστηριότητες που είναι δυναμικές και εξωστρεφείς. Που μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να δώσουν προοπτική στην περιοχή και στις οικογένειές σας!
Ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης για τη Δυτική Μακεδονία συνολικά είναι αυτό που σήμερα προτείνω.
Κυρίες και κύριοι,
Αυτή η περιοχή μπορεί να έχει μέλλον και θα έχει σίγουρα μέλλον και μετά το λιγνίτη. Και το μέλλον αυτό θα το χτίσουμε όλοι μαζί! Είναι δέσμευση του πρωθυπουργού, είναι δέσμευση της κυβέρνησης και είναι υποχρέωσή μας απέναντι στους πολίτες αυτής της ακριτικής ελληνικής περιφέρειας».
Άδωνις Γεωργιάδης: Το σχέδιο της επένδυσης για το Ελληνικό θα ωχριά σε αυτό που σχεδιάζουμε στην Δυτική Μακεδονία
Τα πλεονεκτήματα της απόφασης της εμπροσθοβαρούς απολιγνιτοποίησης της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, ανέφερε ο υπουργός Ανάπτυξης ‘Αδωνις Γεωργιάδης κατά την διάρκεια της ομιλίας του στο συνέδριο για την Δίκαιη μετάβαση που πραγματοποιείται στην Πτολεμαΐδα. «Η Δυτική Μακεδονία – τόνισε ο υπουργός -με την απόφαση που λάβαμε θα γίνει ένα ευρωπαϊκό πρότζεκτ που μας δίνει πλεονέκτημα της μεγαλύτερης διαπραγματευτικής ισχύος στα ευρωπαϊκά συμβούλια, της διεκδίκησης επιπλέον χρημάτων, περισσότερες εξαιρέσεις, περισσότερα εργαλεία ώστε να έχουμε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε αυτό που προγραμματίζουμε».
Απευθυνόμενος σε αυτούς που διαμαρτυρήθηκαν πριν την έναρξη της ημερίδας δήλωσε ότι «δεν πρέπει να φωνάζετε που ελήφθη η συγκεκριμένη απόφαση, αντίθετα πρέπει να μας επαινείτε γιατί αυτή η απόφαση μας βάζει σε καλύτερη θέση όλων των άλλων στην νέα εποχή».
«Εάν η Ελλάδα έμενε στον λιγνίτη θα είμαστε στην τελευταία ταχύτητα» τόνισε ο κ. Γεωργιάδης «και θα μας αναλογούσαν ή θα διεκδικούσαμε πολύ λιγότερα χρήματα. Ο λιγνίτης ως καύσιμο πέθανε, είτε το 2023 ή το 2035. Είμαστε μπροστά σε μια εποχή που αλλάζει και όσοι δίνουν την μάχη για την παραμονή του λιγνίτη μου θυμίζει την μάχη με τα κάρα και ο λιγνίτης σήμερα αντιπροσωπεύει το κάρο για αυτή την εποχή» κατέληξε.
Ο κ. Γεωργιάδης σημείωσε ότι στην κατάσταση που είναι σήμερα τα θέματα της Κλιματικής Αλλαγής «είναι πολύ σημαντικό να σώζουμε το περιβάλλον πάρα κάποια λιγνιτικά εργοστάσια» και συμπλήρωσε ότι «ο λιγνίτης ως καύσιμο καταστρέφει το περιβάλλον, καταστρέφει τις ζωές των παιδιών μας και των εγγονών μας».
Δήλωσε ότι η συγκεκριμένη δραστηριότητα ήταν ευλογία και κατάρα για την δυτική Μακεδονία γιατί από την μια πλευρά έδωσε υψηλά εισοδήματα και από την άλλη δημιούργησε μονοκαλλιέργεια στην οικονομία. «Εάν αφαιρεθεί ο λιγνίτης από το τοπικό ΑΕΠ η περιοχή γίνεται μια από τις φτωχότερες περιοχές της Ελλάδας και της Ευρώπης» σημείωσε.
Υποσχέθηκε ότι πρέπει να αλλάξει η παραπάνω εικόνα και ανακοίνωσε ορισμένες πρωτοβουλίες που τρέχουν ήδη στο υπουργείο Ανάπτυξης, όπως η συζήτηση για τη δημιουργία ενός νέου αναπτυξιακού νόμου μόνο για τη δυτική Μακεδονία και την Μεγαλόπολη. Ανακοίνωσε ότι θα υπάρξουν διαφορετικά όρια κρατικών ενισχύσεων εξαιρετικά υψηλοτέρα από ότι ισχύουν μέχρι σήμερα για να αντισταθμίσουν την απώλεια της λιγνίτικης δραστηριότητας. Μίλησε για εξαιρέσεις στον τρέχοντα αναπτυξιακό νόμο, για διαφορετικά όρια κρατικών ενισχύσεων για τις επιχειρήσεις. «Δημιουργούμε ένα περιβάλλον και μια ευκαιρία μοναδική στην ελληνική ιστορία για την δυτική Μακεδονία και την Μεγαλόπολη» τόνισε ο κ. Γεωργιάδης και εξήγησε ότι «η μεταμόρφωση της περιοχής είναι το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη. Το ελληνικό θα ωχριά μπροστά σε αυτό που πάμε να κάνουμε στην περιοχή» κατέληξε..
Τέλος άσκησε δριμεία κριτική στους δημάρχους που αποχώρησαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας από την αίθουσα της ημερίδας, λέγοντας ότι «είναι ντροπή που αποχώρησαν από την μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η περιοχή τους, δεν κάνουν για αιρετά αξιώματα αυτοί που έφυγαν από την αίθουσα», τόνισε ο κ. Γεωργιάδης και κατέληξε ότι «οι αιρετοί είναι για τα δύσκολα και όχι για τα εύκολα».
Με πληροφορίες ΑΠΕ ΜΠΕ Σπ. Κουταβάς
