«Κατάρρευση- πώς οι κοινωνίες επιλέγουν να αποτύχουν ή να επιτύχουν». Η απολιγνιτοποίηση και το υπαρξιακό δίλημμα για την Δυτ. Μακεδονία. Του Λευτέρη Ιωαννίδη
Έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι εκείνες οι κοινωνίες που έδειξαν τον μεγαλύτερο βαθμό προσαρμοστικότητας σε ταχύτατα μεταβαλλόμενες συνθήκες, είναι αυτές που όχι μόνο επιβιώνουν, αλλά και ευημερούν.
Αυτό το ιστορικό δεδομένο καταγράφεται με ενάργεια στο βιβλίο του J. Diamond «Κατάρρευση – Πώς οι Κοινωνίες Επιλέγουν να Αποτύχουν ή να Επιτύχουν». Στο συγκεκριμένο βιβλίο περιγράφονται πολλά ιστορικά παραδείγματα παραδοσιακών κοινωνιών που ανάλογα με τον βαθμό προσαρμοστικότητας που επέδειξαν σε διαφορετικές συνθήκες, κατάφεραν αρχικά να επιβιώσουν και έπειτα να ευημερήσουν. Αλλά υπάρχουν και εκείνες οι κοινωνίες που δεν έλαβαν έγκαιρα τις σωστές αποφάσεις διαπνεόμενες από την λογική της αδράνειας και κατέρρευσαν.
Θα έλεγα ότι σε παρόμοιο στάδιο βρίσκεται και η Δυτ. Μακεδονία σήμερα, μπροστά σε δύσκολες και κρίσιμες αποφάσεις αντιμετωπίζοντας ένα κυρίαρχο δίλλημα: Αυτό ή της άρνησης της πραγματικότητας ή της άμεσης προσαρμογής σε μια κατάσταση που έχει πλέον παγκόσμια χαρακτηριστικά.
Η κλιματική κρίση επιβάλλει ταχύτατες αλλαγές που αγγίζουν όλον τον πλανήτη, αλλαγές που θα επιταχυνθούν στο μέλλον, όσο αυτή η κρίση θα οξύνεται και θα λαμβάνει μαζικότερα χαρακτηριστικά.
Η απανθρακοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας καθίσταται πλέον προτεραιότητα. άμεσα και με τον πλέον δυσμενή τρόπο την περιοχή μας. Την πραγματικότητα αυτή δεν την επηρεάζουμε, αλλά μας επηρεάζει και μάλιστα με τον πιο δυσμενή τρόπο. Δεν έχουμε άλλο πλέον, παρά να δούμε σοβαρά την επόμενη μέρα και να εργαστούμε μεθοδικά και με σχέδιο γι αυτήν.
Ως παράταξη ‘Κοζάνη Τόπος να ζεις’ επιδιώκαμε για χρόνια (κάποιοι από μας και παλιότερα) να αναδείξουμε στον δημόσιο διάλογο το παραπάνω θέμα, αφού όλα τα στοιχεία κατεδείκνυαν ότι αργά ή γρήγορα θα βρισκόμασταν αντιμέτωποι με την σκληρή πραγματικότητα[1].
Δεν έχουμε ατελείωτο χρόνο να συζητάμε μεταξύ μας, να διαφωνούμε ή να συμφωνούμε, ο χρόνος έχει τελειώσει, ο χρόνος, εδώ και πολλά χρόνια, τρέχει εις βάρος μας.
Είναι σίγουρο πως η αλλαγή που επέρχεται, φοβίζει πολλούς συμπολίτες μας και είναι απόλυτα κατανοητό. Πρέπει όμωςνα μετατρέψουμε τον φόβο και την ανασφάλεια σε εγρήγορση, συμμετοχή, καινοτομία ώστε να προκύψει μια νέα προοπτική για τη Δυτ. Μακεδονία.
Όπως και στο Δημοτικό Συμβούλιο στις 7 ΟΚΤ, καταθέτω για ακόμα φορά την πρόταση για την συγκρότηση, με ευθύνη του ΥΠΕΝ και της κυβέρνησης, διακομματικής και διυπουργικής επιτροπής με την συμμετοχή όλων των τοπικών φορέων που θα υποχρεούται να εκπονήσει συγκεκριμένη πρόταση για τη Δίκαιη Μετάβαση της περιοχής. Αξίζει να δούμε το παράδειγμα της Γερμανίας, όπου η αντίστοιχη επιτροπή κατέθεσε ολοκληρωμένη πρόταση σε λιγότερο από 6 μήνες[2].
Είναι κρίσιμο να επιδιωχθεί η ευρύτερη δυνατή πολιτική και κοινωνική συναίνεση. Αυτό θα συμβάλει, τόσο στην επιτυχία του εγχειρήματος, όσο και στην αποδοχή της πρότασης από το σύνολο της κοινωνίας.
Έχουμε μία και μόνη επιλογή, αυτή της άμεσης και αποφασιστικής προσαρμογής. Έχουμε μία και μόνη επιλογή, να δούμε την απειλή ως ευκαιρία ώστε να χτίσουμε μια βιώσιμη και δίκαιη κοινωνία.
Λευτέρης Ιωαννίδης
[1] https://www.scribd.com/document/430761520/%CE%97-%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B7-%CE%9A%CE%BF%CE%B6%CE%B1-%CE%BD%CE%B7-V3-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CE%BD%CE%B1-%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7-tel#from_embed
[2] https://www.bmwi.de/Redaktion/EN/Publikationen/commission-on-growth-structural-change-and-employment.html