Αναγκαστικά μέτρα – κατασχέσεις
Σημαντικά αυξάνεται το πλήθος των φορολογουμένων που υπό τις οικονομικές συνθήκες που βιώνουν τα τελευταία χρόνια οφείλουν, άλλοι μικρά και άλλοι σημαντικά ποσά στη φορολογική διοίκηση και που σε συνδυασμό με τις τροποποιήσεις του νομικού πλαισίου που αφορά την είσπραξή τους, νοιώθουν ολοένα και περισσότερη ανασφάλεια. Οι συνέπειες μπορεί να είναι, από την “μικρή” μηνιαία προσαύξηση της οφειλής κατά 0,73%, έως και την (συνηθέστερη πράξη) κατάσχεση τραπεζικών λογαριασμών (εις χείρας τρίτων), κινητών αλλά και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη. Η είσπραξη των δημοσίων εσόδων ανήκει στην αρμοδιότητα της Φορολογικής Διοίκησης και των λοιπών οργάνων που ορίζονται με ειδικές διατάξεις για το σκοπό αυτό και κατ’ εξαίρεση, μπορεί να ανατεθεί στις Τράπεζες ή σε άλλους οργανισμούς κοινής ωφέλειας ή πιστωτικούς οργανισμούς ή στα ελληνικά ταχυδρομεία (ΕΛ.ΤΑ) καθώς και σε άλλες δημόσιες αρχές.
Τα αναγκαστικά μέτρα που εφαρμόζονται για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων είναι τα εξής:
i) Κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη είτε κινητών και απαιτήσεών του, εν γένει στα χέρια τρίτου.
ii) Κατάσχεση ακινήτων.
Σύμφωνα με τις διατάξεις ο Προϊστάμενος της αρμόδιας για την είσπραξη των ληξιπροθέσμων χρεών Δ.Ο.Υ. υποχρεούται στη λήψη αναγκαστικών μέτρων (κατάσχεση ακινήτων, κατάσχεση κινητών είτε στα χέρια του οφειλέτη είτε κινητών και απαιτήσεών του εν γένει στα χέρια τρίτων, καθώς και στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων κατά των οφειλετών του Δημοσίου για το καθυστερούμενο μέρος του χρέους, ανεξάρτητα από την αιτία προέλευσης αυτού, είτε αθροιστικά είτε καθένα χωριστά, κατά την ελεύθερη κρίση του, για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου (όπως διακοπή της παραγραφής), προκρίνοντας το προσφορότερο μέτρο για την άμεση είσπραξη της οφειλής.
Στο πλαίσιο αυτό, παρέχονται κατά καιρούς οδηγίες με εγκυκλίους στους Προϊσταμένους των Δ.Ο.Υ. να εξαντλούν όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για την ανεύρεση περιουσιακών στοιχείων και κάθε πηγής εσόδων των οφειλετών καθώς και των συνυπόχρεων σε καταβολή προσώπων, με άμεση προτεραιότητα στους μεγάλους οφειλέτες. Ειδικότερα, έχει επισημανθεί ότι, για την υλοποίηση των ανωτέρω, η λήψη των αναγκαστικών και λοιπών μέτρων είσπραξης θα πρέπει να γίνεται χωρίς διακρίσεις, με κριτήρια απολύτως αντικειμενικά, δηλαδή να σχετίζεται με το ύφος της οφειλής, την παλαιότητα, το είδος αυτής και όχι επιλεκτικά (να μην σχετίζεται με το πρόσωπο του οφειλέτη, νομικό ή φυσικό).
Με εγκύκλιο της Γ.Γ.Δ.Ε. κοινοποιήθηκαν διατάξεις με τις οποίες, μεταξύ άλλων, αυξήθηκε από τριακόσια (300) σε πεντακόσια (500) ευρώ το όριο οφειλών για την είσπραξη των οποίων δεν λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα (κατάσχεση ακινήτων και κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη), καθώς επίσης καθορίστηκε το ποσό των πενήντα (50) ευρώ ως ελάχιστο ποσό οφειλής για την επιβολή κατάσχεσης στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων. Επίσης δόθηκε η ευχέρεια στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. μετά από σχετική αίτηση του οφειλέτη να περιορίσει με αιτιολογημένη απόφασή του το ποσό ή ποσοστό της κατάσχεσης που του επιβλήθηκε υπό προϋποθέσεις.
Η εξέταση των υποβαλλόμενων αιτημάτων για περιορισμό ποσού ή ποσοστού της κατάσχεσης επαφίεται κατ’ αρχήν στην κρίση του Προϊσταμένου της αρμόδιας για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής υπηρεσίας, ο οποίος δύναται να απορρίψει το υποβαλλόμενο αίτημα, παρά τη συνδρομή των διαλαμβανόμενων στην παρούσα κριτηρίων, καθόσον πρόκειται από το νόμο για δυνατότητα και όχι υποχρέωση της Φορολογικής Διοίκησης να κάνει αποδεκτό αντίστοιχο αίτημα. Σε κάθε περίπτωση η εξέταση των αιτημάτων πρέπει να γίνεται χωρίς διακρίσεις με κριτήρια απολύτως αντικειμενικά σχετιζόμενα με ιδιαίτερους λόγους, όπως πραγματική οικονομική αδυναμία, λόγοι υγείας, ύψος οφειλής, παλαιότητα και είδος αυτής και ποτέ επιλεκτικά χωρίς δηλαδή, να σχετίζονται με το πρόσωπο του οφειλέτη.
Η επιλογή και ανάπτυξη των θεμάτων γίνεται από το λογιστικό γραφείο των Κωτούλα Αργυρώς και Κωτούλα Αλέξη