Αναπτυξιακό Μοντέλο Δυτικής Μακεδονίας: XX Files (?) X-ειδικεύοντας Χ-υπνα για την Περιφερειακή Ανάπτυξη προς το 2030: Ρεαλιστικό σενάριο ή ΧΧ Files προς το άγνωστο (και τον ενδοπεριφερειακό επιχειρηματικό εγκλωβισμό); Μέρος 2ο: 6 χρόνια μετά , του Κώστα Καραμάρκου – Συμβούλου Στρατηγικής Περιφερειακής Ανάπτυξης

Ο ορισμός παραμένει σαφής: H στρατηγική για την έξυπνη εξειδίκευση σε θέματα υποστήριξης επιχειρηματικότητας επιβλήθηκε ουσιαστικά προς εφαρμογή, ήδη από το 2014 σε όλες τις Περιφέρειες της ΕΕ που αντλούν πόρους από το καλάθι του ΕΣΠΑ και των λοιπών προγραμμάτων και θα πρέπει να αποτελεί και στα επόμενα χρόνια μια ολοκληρωμένη και τοπικά προσανατολισμένη, στρατηγική οικονομικού μετασχηματισμού. Αυτή αφορά σε πέντε σημαντικά ζητήματα:
• Εστιάζει στην υποστηρικτική πολιτική και τις επενδύσεις σε κομβικές περιφερειακές προτεραιότητες, προκλήσεις και ανάγκες για ανάπτυξη, βασισμένη στη γνώση, συμπεριλαμβανομένων μέτρων που συσχετίζονται με τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών.
• Βασίζεται στα δυνατά σημεία κάθε περιφέρειας, στα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα και στις δυνατότητες της για αριστεία.
• Υποστηρίζει την τεχνολογική όσο και την πρακτικά εφαρμοσμένη καινοτομία και στοχεύει στην τόνωση των επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα.
• Εμπλέκει πλήρως τους ενδιαφερόμενους φορείς και ενθαρρύνει την καινοτομία.
• Εμπεριέχει τη συνεχή παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών και των δράσεων.
Το μείγμα πολιτικής που θα πρέπει να έχει ήδη εφαρμοστεί σε κάθε Περιφέρεια είναι προφανώς διαφορετικό, πρακτικά εστιασμένο στα χαρακτηριστικά και τη δυναμική της, με στόχο το σταδιακό μετασχηματισμό των τοπικών οικονομιών.

Στη Δυτική Μακεδονία μόλις μισό βήμα πριν το 2020, δεν έχουμε δει ακόμη στην πράξη επαρκή αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής εξειδίκευσης, που φαίνεται να παραμένει μεν ζωντανή σε επίπεδο στρατηγικού σχεδιασμού, αλλά όπως ανέκαθεν, έτσι και σήμερα δεν υφίσταται προς το παρόν κάποιο αποτελεσματικό σύστημα διακυβέρνησης και συντονισμού των στρατηγικών κατευθύνσεων των χρηματοδοτήσεων, που προέρχονται από διαθέσιμους εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Οι πρωτοβουλίες είναι συνήθως αποσπασματικές και έρχονται κυρίως από ως σχετικές συνεργασίες λίγων εταιριών της Δυτικής Μακεδονίας που βρίσκονται σε μεγέθυνση & ευρωστία.

Οι κρίσιμοι προβληματισμοί προς την επικαιροποίηση του υφιστάμενου, αλλά και του νέου σχεδιασμού παραμένουν πολυπληθείς, ενώ εξακολουθούν να απασχολούν τον υγιή επιχειρηματικό κόσμο, αλλά ενίοτε και το εμπλεκόμενο πολιτικό προσωπικό, μεταξύ άλλων & οι εξής :
• Ποια μπορεί να είναι η νέα ενεργειακή κατεύθυνση και αν πρέπει να εξακολουθεί να είναι τομέας προτεραιότητας στην περιφέρεια
• Πρέπει να δοθούν χρηματοδοτήσεις σε υποστηρικτικές υποδομές – υπερδομές ή να ενισχύονται αποκλειστικά και στοχευμένα με απευθείας χρηματοδοτήσεις μόνο οι επιχειρήσεις;
• Ποια είναι η κρίσιμη μάζα επιχειρήσεων που επιχειρεί επιθετικά και με σημαντικά επεκτατικά επιχειρηματικά σχέδια προς νέα προϊόντα και αγορές;
• Σε ποιο βαθμό υπάρχει το ανθρώπινο και φυσικά το ιδιωτικό κεφάλαιο που θα μπορούσε να προστεθεί ως υπεραξία στις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις;
• Πιστεύουμε ακόμη πως κλάδοι όπως η γουνοποιία, ο τουρισμός και οι κατασκευές μπορούν να είναι κλάδοι πρώτης προτεραιότητας για την ΠΔΜ?
• Πιστεύουμε στις δυνατότητες και την ουσιαστική εμπλοκή κάποιων τμημάτων του νέου Πανεπιστημίου;
• Έχουμε επαρκή και ασφαλή στατιστικά στοιχεία και καταγεγραμμένες τάσεις της αγοράς που να υποστηρίζουν τις αποφάσεις μας επιστημονικά και να μην στηριζόμαστε αποκλειστικά στο ένστικτο ή τις εκτιμήσεις μας;

• Ποιος ηγείται της στρατηγικής υποστήριξης της επιχειρηματικότητας στην περιοχή μας;
Αναζητούνται χρόνια τώρα τολμηρές πολιτικές πρωτοβουλίες βασισμένες σε εφαρμόσιμα σχέδια δράσης διοίκησης που να υλοποιούνται άμεσα και να απευθύνονται σε αυτή την κρίσιμη μάζα επιχειρήσεων που μπορεί να πάει μπροστά. Μια γενική στρατηγική υποστήριξης επιχειρηματικότητας με χρηματοδοτήσεις κλασσικού τύπου υποδομών, όπως και ενισχύσεων ΜμΕ δεν χρειάζεται, αφού έτσι κι αλλιώς απλά αιωρείται και μόνο πάνω από τα (σε λίγο σβησμένα) φουγάρα, χωρίς να απαιτούνται ιδιαίτερες προσπάθειες και μεθοδευμένες πρωτοβουλίες.
Χ-ειδικεύουμε λοιπόν σοβαρά και Χ-υπνα επί της ουσίας, ή όχι;