Χαμηλά στο δείκτη αποτελεσματικότητας ο Δήμος Κοζάνης
81η θέση ανάμεσα σε 93 μεγάλους ηπειρωτικούς δήμους
Στην 81η θέση στους 93 μεγάλους Ηπειρωτικούς δήμους της χώρας βρίσκεται ο δήμος Κοζάνης σύμφωνα με τον Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων του 2023 που δημοσίευσε το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών σε συνεργασία με το Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκής Πολιτικής Οικονομίας και Διακυβέρνησης (ΚεΔΕΠΟΔ) του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Στην ίδια κατηγορία ο δήμος Φλώρινας ήταν στην 7η θέση, ο δήμος Εορδαίας στην 58η θέση, ο δήμος Γρεβενών στην 74η θέση και ο δήμος Καστοριάς στην 75η θέση.
Οι Δήμοι αξιολογήθηκαν σε 5 κατηγορίες, Οργάνωση και Διακυβέρνηση, Οικονομική Διαχείριση, Υπηρεσίες, Βιωσιμότητα και Πολιτική Προστασία.
Να σημειώσουμε εδώ πως υπάρχουν «φωνές» στην αυτοδιοίκηση που αμφισβητούν την μεθοδολογία που ακολουθείται.
Σύμφωνα με τους ερευνητές οι δήμοι στην Ελλάδα συνεχίζουν να μη συγκεντρώνουν κρίσιμα δεδομένα για τις επιδόσεις τους που θα τους επέτρεπαν να χαράσσουν, να παρακολουθούν και να υλοποιούν αποτελεσματικά τις πολιτικές τους
Σύμφωνα με την μελέτη σημαντική μπορεί να είναι στην κατεύθυνση αυτή η δημιουργία διαδικτυακού κόμβου παρακολούθησης των επιδόσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Υπουργείο Εσωτερικών όπως προβλέπει ο νέος νόμος 5056/2023.
Η μεγαλύτερη αδυναμία των δήμων εντοπίζεται στη μέτρηση και τήρηση δεδομένων δεικτών βιωσιμότητας (πεδίο στο οποίο η διαθεσιμότητα των στοιχείων είναι η μικρότερη), ενώ η καλύτερη επίδοσή τους αφορά την οικονομική διαχείριση (πεδίο στο οποίο η διαθεσιμότητα των στοιχείων είναι η μεγαλύτερη).
Η οικονομική ανεξαρτησία των δήμων από την κεντρική διοίκηση φαίνεται να συνδέεται με καλύτερη επίδοση στη συνολική βαθμολογία του Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων. Αυτή η σχέση αφορά κυρίως το πεδίο των Υπηρεσιών, ενώ ακολουθούν τα πεδία της Πολιτικής Προστασίας και της Οργάνωσης και Διακυβέρνησης.
Οι Δήμοι Μητροπολιτικών Κέντρων συγκεντρώνουν την υψηλότερη μέση βαθμολογία, με επίδοση με 36,5 στα 100, και ακολουθούν οι Μεγάλοι Ηπειρωτικοί Δήμοι με βαθμολογία 32,8, οι Μεσαίοι Ηπειρωτικοί Δήμοι με βαθμολογία 25,9, οι Μεγάλοι και Μεσαίοι Νησιωτικοί Δήμοι με βαθμολογία 24,3, οι Μικροί Ηπειρωτικοί και Μικροί Ορεινοί Δήμοι με βαθμολογία 20,6, ενώ τη μικρότερη βαθμολογία σημειώνουν οι Μικροί Νησιωτικοί Δήμοι με 18,3.
Οι δήμοι αδυνατούν να συγκεντρώσουν και να επεξεργαστούν στοιχεία που μετρούν την απόδοσή τους με σκοπό τη χάραξη, την παρακολούθηση και την υλοποίηση αποτελεσματικών και στοχευμένων πολιτικών της τοπικής αυτοδιοίκησης. Είναι ενδεικτικό πως στο ερωτηματολόγιο της μελέτης απάντησε μόλις το 10% των δήμων, ποσοστό το οποίο καταδεικνύει τόσο τη μικρή επιχειρησιακή ικανότητα των δήμων όσο και την έλλειψη κουλτούρας αξιολόγησης και διαφάνειας.
Οι προβλέψεις του νέου νόμου 5056/2023 για δημιουργία στο Υπουργείο Εσωτερικών διαδικτυακού κόμβου παρακολούθησης των επιδόσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης προβλέπεται ότι θα συμβάλουν σημαντικά στην παρακολούθηση επιδόσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης και θα διευκολύνουν την εκπόνηση και βελτίωση του Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων.
Ο Δείκτης Ποιότητας Νομοθέτησης αξιολογεί όλες τις δημοτικές αρχές της χώρας βάσει των επιδόσεών τους στα πεδία που αποτελούν τις βασικές τους αρμοδιότητες.
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών Νίκος Ρώμπαπας έκανε το ακόλουθο σχόλιο:
“Η πρώτη αρχή της διοίκησης είναι πως δεν μπορείς να βελτιώσεις κάτι αν δεν το μετρήσεις. Σήμερα, οι δήμοι στην Ελλάδα συνεχίζουν να μην μετράνε κρίσιμες επιδόσεις τους, γεγονός που έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην αποτελεσματικότητα των πολιτικών τους. Ο νέος κόμβος παρακολούθησης των επιδόσεων των ΟΤΑ στο Υπουργείο Εσωτερικών μπορεί να συμβάλει καθοριστικά σ’ αυτό, αρκεί να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί σωστά. Η μεθοδολογία του Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων που δημοσιεύει τα τελευταία χρόνια το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών προσφέρει έναν χρήσιμο οδικό χάρτη στην κατεύθυνση αυτή”.
