Η μαστορική τέχνη της πέτρας στα χωριά των Γρεβενών

24 Αυγ, 2025

Στην Καλλονή Γρεβενών ένα χωριό υπόδειγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής, κτισμένο από πρωτομαστόρους της πέτρας με τις περισσότερες κατοικίες να φέρουν σφραγίδες στον εσωτερικό τους διάκοσμο από τον διασημότερο τεχνίτη της πέτρας της ανατολικής Πίνδου τον Κάλφα Βράγκα στο όνομα Γιώργο Λάζο, πραγματοποιήθηκε για τρείς ημέρες ένα εργαστήριο Λιθοδομής, σε συνεργασία ντόπιων μαστόρων, καθηγητών και φοιτητών του Α.Π.Θ. και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Όπως σχολίασε ένας εκ των λιγοστών πρωτομαστόρων της λιθοδομής ο Γρεβενιώτης Αθανάσιος Πόραβος που συμμετείχε και στην αποκατάσταση του γεφυριού της Πλάκας, ο στόχος του εργαστηρίου ήταν «η ανάδειξη της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του Βοΐου και των Γρεβενών, η γνωριμία με τις τεχνικές της πέτρας και η κατανόηση της σημασίας της αποκατάστασης παραδοσιακών κατασκευών». Στο εργαστήριο συμμετείχαν πολλοί φοιτητές από τα τμήματα Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων των πανεπιστημίων ΑΠΘ και Θεσσαλίας καθώς και άλλοι που θέλουν να γνωρίσουν με περισσότερο επιστημονικό τρόπο τις τεχνικές επεξεργασίας της πέτρας στις κατοικίες και τα καλντερίμια.

Στην Καλλονή Γρεβενών ένα χωριό υπόδειγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής, κτισμένο από πρωτομαστόρους και πελεκάνους της πέτρας με τις περισσότερες κατοικίες να φέρουν σφραγίδες στον εσωτερικό τους διάκοσμο από τον διασημότερο τεχνίτη της πέτρας της ανατολικής Πίνδου τον κάλφα Βραγκα στο όνομα Γιώργο Λάζο, πραγματοποιήθηκε για τρείς ημέρες ένα εργαστήριο Λιθοδομής, σε συνεργασία ντόπιων μαστόρων, καθηγητών και φοιτητών του Α.Π.Θ. και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Το εργαστήριο «Κατασκευή και αποκατάσταση λίθινων κατασκευών», που διοργάνωσε το ΑΠΘ, ήταν αφιερωμένο στη λιθοδομή, την τέχνη της πέτρας και τη διατήρηση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και περιλάμβανε εισηγήσεις από καθηγητές πανεπιστημίων, μηχανικούς και ερευνητές, καθώς και βιωματικές δράσεις μέσα στους οικισμούς. Όπως σχολίασε ένας εκ των λιγοστών πρωτομαστόρων της λιθοδομής ο Γρεβενιώτης Αθανάσιος Πόραβος που συμμετείχε και στην αποκατάσταση του γεφυριού της Πλάκας, ο στόχος του εργαστηρίου ήταν «η ανάδειξη της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του Βοϊου και των Γρεβενών, η γνωριμία με τις τεχνικές της πέτρας και η κατανόηση της σημασίας της αποκατάστασης παραδοσιακών κατασκευών».

Στο εργαστήριο συμμετείχαν πολλοί φοιτητές από τα τμήματα Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων των πανεπιστημίων ΑΠΘ και Θεσσαλίας καθώς και άλλοι που θέλουν να γνωρίσουν με περισσότερο επιστημονικό τρόπο τις τεχνικές επεξεργασίας της πέτρας στην κατασκευή κατοικιών, τις ειδικές τεχνικές στην κατασκευή στέγης και καλντεριμνιών αλλά και τεχνοτροπίες ως προς τον εσωτερικό διάκοσμο της πέτρινης κατοικίας. Ο Αθανάσιος Πόραβος εξήγησε μιλώντας στο ΑΠΕ ΜΠΕ την αναγκαιότητα να υπάρξουν σήμερα νέα ταλέντα που θα γνωρίζουν την επεξεργασία της πέτρας τις τεχνικές της λιθοδομής αφού πρόκειται για μια κουλτούρα που κινδυνεύει να χαθεί.