Οι έρευνες για την ετεροχρονισμένη δήλωση κρουσμάτων στην Κοζάνη – Τι αναφέρει το ρεπορτάζ της «Καθημερινής»

Στις 16 Μαρτίου 2020 οι λιγοστοί μόνιμοι κάτοικοι της Δαμασκηνιάς και της Δραγασιάς, δύο χωριών στις παρυφές της κορυφογραμμής των Οντρίων, ήταν από τους πρώτους στην Ελλάδα που μπήκαν σε καραντίνα. Η απόστασή τους από την Κοζάνη και την Πτολεμαΐδα δεν ήταν αρκετή για να τους θωρακίσει απέναντι στην πανδημία. Κατά το δεύτερο κύμα, στα μέσα Οκτωβρίου, η Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης τέθηκε ξανά σε επίπεδο αυξημένου συναγερμού. Τον Δεκέμβριο η κατάσταση παρέμενε κρίσιμη, το επιδημιολογικό φορτίο ήταν μεγάλο.

Ώσπου στις 13 Ιανουαρίου 2021 ο λοιμωξιολόγος και συντονιστής του ΕΟΔΥ στη Δυτική Μακεδονία, Ιορδάνης Ρωμιόπουλος, δεν έκρυψε την απογοήτευσή του. Την προηγούμενη ημέρα η Κοζάνη είχε σκαρφαλώσει στην τρίτη θέση πανελλαδικά, πίσω από την Αττική και τη Θεσσαλονίκη, καθώς εμφανιζόταν να έχει 53 νέα κρούσματα COVID-19, ενώ ο μέσος όρος των προηγούμενων επτά ημερών ήταν στο 10,7. «Το σοκ της ξαφνικής αύξησης μας επηρέασε όλους ψυχολογικά», είπε ο κ. Ρωμιόπουλος σε ενημέρωση της περιφέρειας. «Και το ένα παραπάνω κρούσμα που θα δηλωθεί ετεροχρονισμένα είναι μια σταγόνα που μπορεί να ξεχειλίσει ένα ποτήρι, να απογοητεύσει έναν ολόκληρο λαό», δήλωσε.

Ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Κασαπίδης, υποστήριξε ότι δεκάδες κρούσματα της 12ης Ιανουαρίου αντιστοιχούσαν σε δείγματα τα οποία είχαν ελεγχθεί κατά το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου, αλλά δηλώθηκαν δύο μήνες αργότερα. Στην έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης της επόμενης ημέρας ο ΕΟΔΥ έβαλε στα 22 νέα θετικά δείγματα της Κοζάνης την υποσημείωση: «Περιλαμβάνονται κρούσματα προηγούμενου χρονικού διαστήματος λόγω καθυστερημένης δήλωσης στο Μητρώο COVID-19». Στις 14 Ιανουαρίου αντίστοιχος αστερίσκος μπήκε στα 16 κρούσματα των Τρικάλων.

Ένα μήνα νωρίτερα ο αντιπεριφερειάρχης Κιλκίς, Ανδρέας Βεργίδης, είχε μιλήσει για «ασύλληπτο λάθος ιδιωτικού εργαστηρίου στη Θεσσαλονίκη», το οποίο, όπως υποστήριξε ο ίδιος, είχε καθυστερήσει να κοινοποιήσει στον ΕΟΔΥ αποτελέσματα ελέγχων που διεξήγαγε από τις 24 Νοεμβρίου και έπειτα, και το έπραξε αθροιστικά για 94 δείγματα στις 7 Δεκεμβρίου.

Η ιχνηλάτηση

Ο κ. Ρωμιόπουλος περιέγραψε στην ενημέρωση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας πώς ο τοπικός ΕΟΔΥ πραγματοποιεί εδώ και μήνες τη δική του ιχνηλάτηση για να επιταχύνει τη σχετική διαδικασία. Είπε ότι ο ίδιος δεν έχει πρόσβαση στην κεντρική πλατφόρμα όπου δηλώνονται τα κρούσματα από τα ιδιωτικά και δημόσια εργαστήρια, αλλά έχει ζητήσει από όλα τα εργαστήρια της περιοχής, μόλις ολοκληρώνουν την εργασία της ημέρας και με την προϋπόθεση ότι έχουν ήδη περάσει ηλεκτρονικά τα ευρήματά τους, «να κάνουν έναν επιπλέον κόπο να στέλνουν e-mail στον τοπικό ΕΟΔΥ», στο οποίο θα αναφέρουν ονόματα και τηλέφωνα κρουσμάτων, ώστε το επόμενο πρωί να τα ιχνηλατούν. Η «Κ» επιχείρησε να επικοινωνήσει μαζί του για να θέσει περαιτέρω ερωτήσεις, αλλά εκείνος παρέπεμψε στις δημόσιες δηλώσεις του.

Ο ίδιος έχει διευκρινίσει ότι η ετεροχρονισμένη καταχώριση δεν επηρεάζει τις όποιες αποφάσεις περιορισμού των μετακινήσεων σε τοπικό επίπεδο, καθώς σε κάθε δείγμα αναγράφεται στο σύστημα η ημερομηνία λήψης – είναι ξεκάθαρο σε όσους έχουν πρόσβαση στο Μητρώο COVID-19 ότι δεν πρόκειται για ενεργά κρούσματα. Το ίδιο έχει επισημάνει σε ανακοίνωσή του και ο κεντρικός ΕΟΔΥ. Ακόμη ο ΕΟΔΥ έχει ανακοινώσει ότι κατά την επίμαχη περίοδο του Νοεμβρίου το επιδημιολογικό φορτίο στην Κοζάνη «ήταν ούτως ή άλλως υψηλό» και είχαν ήδη ληφθεί αυστηρά μέτρα.

Εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Κοζάνη με τους οποίους επικοινώνησε η «Κ» αναρωτιούνται εάν λόγω της μη έγκαιρης καταχώρισης επηρεάστηκε η ιχνηλάτηση. Οπως εξηγούν στην «Κ» από την Πολιτική Προστασία, η ιχνηλάτηση έχει αξία όταν ένα κρούσμα δηλώνεται στο σύστημα το συντομότερο δυνατόν και όχι με καθυστέρηση εβδομάδων.

Η Εισαγγελία Πρωτοδικών Κοζάνης παρήγγειλε κατεπείγουσα προκαταρκτική έρευνα για την υπόθεση. Εκπρόσωπος της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας ανέφερε στην «Κ» ότι επιθεωρητές της υπηρεσίας μετέβησαν στις 18 Ιανουαρίου στην περιοχή, έλαβαν έγγραφα και καταθέσεις και αναμένεται να συντάξουν το πόρισμά τους. Μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου έχει καταθέσει και ο δήμαρχος Εορδαίας, Παναγιώτης Πλακεντάς. «Εγινε ιχνηλάτηση για αυτά τα κρούσματα; Τηρήθηκε η καραντίνα ή γύριζαν δεξιά και αριστερά στην πόλη;» αναρωτιέται.

Οι συμβάσεις

O κ. Κασαπίδης έχει δηλώσει ότι τα ετεροχρονισμένα κρούσματα «φαίνεται να σχετίζονται με το Μποδοσάκειο Νοσοκομείο και μια συνεργασία που είχε συνάψει με ένα εργαστήριο». Το Μποδοσάκειο τουλάχιστον μέχρι τις 21/12/2020 συνεργαζόταν και με ένα ιδιωτικό εργαστήριο στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης. Η «Κ» επιχείρησε μέσω e-mail και τηλεφωνικώς να επικοινωνήσει με το εργαστήριο, αλλά δεν έλαβε απάντηση. Οι Αρχές διερευνούν ποιος είχε την ευθύνη της έγκαιρης καταχώρισης των αποτελεσμάτων.

Η σύμβαση του Μποδοσάκειου Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας με το ιδιωτικό εργαστήριο δεν είναι στη διάθεση της «Κ», ούτε βρέθηκε έπειτα από σχετική αναζήτηση στη «Διαύγεια». Ωστόσο η «Κ» εντόπισε στη «Διαύγεια» ένα προσχέδιο σύμβασης σε παρόμοιο διαγωνισμό που είχε πραγματοποιήσει το Νοσοκομείο Καστοριάς στις 11/9/2020. Εκεί αναφέρεται ότι ο ανάδοχος οφείλει να ολοκληρώνει εντός 14 ωρών από την παραλαβή τους (συμπεριλαμβανομένων και Σαββατοκύριακων) τις αναλύσεις των δειγμάτων και «μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα υποχρεούται να έχει καταχωρίσει το σύνολο των θετικών αποτελεσμάτων στο Μητρώο COVID-19». Στη «Διαύγεια» έχει αναρτηθεί παρόμοια σύμβαση που υπέγραψε στις 28/8/2020 το Νοσοκομείο Ρεθύμνου. Εκεί αναγράφεται ότι το εργαστήριο αναλαμβάνει μέσα σε 24 ώρες από την παραλαβή των δειγμάτων την ολοκλήρωση 200 εξετάσεων και στο ίδιο χρονικό διάστημα καταχωρίζει ηλεκτρονικά τα θετικά αποτελέσματα.

* Το ρεπορτάζ του Γιάννη Παπαδόπουλου δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 27.1.2021